Naar het middelpunt van Nederland

Wandelen door een bos met dennen en loofbomen. En bovenal over paden die zijn aangelegd in de vorm van bladeren. Dat maakt het Lunterse Buurtbos extra bijzonder. Onze gids en wandelschrijver Wim Huijser weet er boeiende verhalen over te vertellen. Maar ook als we over de Goudsberg lopen naar het middelpunt van ons land. Over heidevelden en zandwegen, langs grafheuvels en door bomenlanen en kleine doorsteekjes. Veters vast dus, en gaan!

We wandelen over een zandpad door een glooiend landschap. Wat zich achter de heuvels bevindt, blijft nog even een verrassing. Boven ons kleurt de hemel zich in elk geval intens blauw, met hier en daar een op-en-top Hollands wolkje. Een speurend wandelen ontspannen we verder; de hectiek van alledag achter ons latend. Wandelend door het mooie buitengebied van Lunteren valt het ons niet moeilijk om de versnellingspook van het dagelijkse ritme een tandje later te zetten. Luisterend naar onze gids, wandelauteur Wim Huijser, ervaren we de rust van de natuur.

Identiteit landschap weer zichtbaar
Tijdens een wandeling van zo’n 12 km voert Wim ons over bijzondere paden, heidevelden en zandwegen, langs grafheuvels en door bomenlanen en kleine doorsteekjes van het Lunterse Buurtbos en de Goudsberg. We volgen voor een deel het Pad van de Vrijheid en voor een ander deel de klompenpaden in de omgeving van Lunteren. Op initiatief van Landschap Erfgoed Utrecht en Stichting Landschapsbeheer Gelderland zijn de oude (klompen)paden weer zichtbaar gemaakt. Met het weer opknappen van deze onverharde paden naar boerenland en landgoederen ‘restaureerden’ ze een deel van de identiteit van het landschap.

Middelpunt van Nederland
We beginnen vandaag op de Goudsberg. Ruim honderd jaar geleden stonden er nog geen bomen op de heuvels. Die boden toen vrij zicht over de Gelderse Vallei. Nu liggen de toppen half verscholen in het groen, maar kunnen we gelukkig nog op enkele plekken genieten van een prachtig uitzicht. Onder meer bij de notarisbank, dicht bij het middelpunt van Nederland. Drie grote zwerfkeien markeren dit geografisch middelpunt van ons land. Trek je een lijn van het noordoosten naar het zuidwesten, en doe je dat ook van het noordwesten naar het zuidoosten, dan ligt Lunteren precies op de plek waar die twee lijnen elkaar kruisen. De drie keien op de Goudsberg liggen dus even ver van het Groningse Rottumeroog als van Sint Anna ter Muiden in Zeeuws Vlaanderen. En ook even ver van Terschelling als van het Drielandenpunt bij Vaals.

Bospaden in patroon van bladeren
Verderop komen we uit bij de reconstructie van een ijzertijdboerderij, omgeven door Celtic fields – prehistorische akkers – de grootste van ons land. Daarna duiken we het Lunterse Buurtbos in. Tot 1890 was dit woeste natuurgebied nog het bezit van alle inwoners van Lunteren. Maar die wilden de waardeloze grond eigenlijk helemaal niet hebben. Dat bracht de lokale notaris Van den Ham op het idee een groot bos aan te leggen. Voor vijftig gulden per hectare konden de inwoners hun lapje grond aan hem verkopen. Zo kon Van den Ham in 1890 ruim 700 duizend bomen planten. Hij legde paden en lanen aan in de vorm van een twijg met bladeren. Wandelend door het bos nemen we wel de rondlopende paden waar, maar eigenlijk zouden we in een luchtballon moeten stappen om dat opmerkelijke patroon echt goed te kunnen bekijken. Gelukkig weet onze gids Wim er veel meer over te vertellen. “Toen de notaris in 1912 overleed gaf hij het Buurtbos weer terug aan de Lunterse gemeenschap. Toch aardig, nietwaar?”

Panoramafoto’s voor thuis
Het leuke van deze wandeling is de verscheidenheid in de natuur. Dat maakt het buitengebied van Lunteren extra bijzonder. Bij uitkijktoren De Koepel maken we onze laatste panoramafoto’s van het Zuid-Veluwse landschap. Leuk voor thuis. En terwijl we terugwandelen naar ons startpunt concluderen we dat Nederland toch wel heel fraaie stukjes natuur kent.

‘De hectiek van alledag achter ons latend, ervaren we de rust van de natuur’